Handhaving

Handhaving, een van de meest gebruikte woorden in bestuurlijk Nederland.

Er moet gehandhaafd worden!

Is er wel voldoende gehandhaafd?

Hoe is de handhaving geregeld?

Op 11 januari, tijdens de informatieavond van de gemeenteraad, wordt van 19 tot 20 uur informatie gegeven over het handhavingsbeleid van de gemeente Westland. Wellicht interessant om bij te wonen. En als u daar toch bent, kunt u om 20 uur over stappen naar een vrije gedachtewisseling over de toekomst van de Westlandse kust. Het strand en de duinen.

Handhaving is een onderwerp dat ik zelf ook regelmatig in mijn werk bij de Nationale ombudsman tegenkom. Dan gaat het uiteraard vooral over het wel, of juist niet handhavend optreden door gemeenten. In zijn rapport ‘Helder handhaven’ (2010/235) stelt de ombudsman dat gemeenten duidelijk moeten maken wanneer ze wel of niet regels voor de woon- en leefomgeving van hun inwoners handhaven. En hoe zij omgaan met verzoeken van inwoners om handhaving. Dit is belangrijk omdat er vaak een groot verschil is tussen wat burgers verwachten en wat een gemeente kan waarmaken. De burger moet weten waar hij aan toe is. Dat is belangrijk voor het vertrouwen van mensen in hun gemeente. 

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van een aantal regels voor de ruimtelijke ordening, wonen of geluid- en milieuhinder. Bij overtreding van de regels is een gemeente in beginsel verplicht handhavend op te treden. Maar een gemeente kan ook besluiten niet of pas later op te treden, omdat het bijvoorbeeld mogelijk is om de situatie te legaliseren. Een gemeente zal dus vaak een afweging moeten maken tussen de belangen van meer mensen. 

Regelmatig zoeken mensen contact met de Nationale ombudsman omdat zij vinden dat hun gemeente niets doet met hun verzoek om op te treden. Die klachten waren de aanleiding om samen met een aantal gemeenten en deskundigen de problemen bij handhaving in kaart te brengen. Samen met gemeenten zijn spelregels opgesteld die bijdragen tot de behoorlijke behandeling van verzoeken om handhaving. Die spelregels staan in de Handhavingswijzer en luiden als volgt:

Transparant

• De gemeente verstrekt actief informatie over het handhavingsbeleid en de manieren waarop zij kan optreden (bijvoorbeeld door middel van een folder of via de gemeentelijke website).

• De gemeente betrekt en informeert actief alle belanghebbenden bij de afhandeling van een handhavingsverzoek, een melding, een signaal of een klacht over een illegale situatie

.• De gemeente motiveert haar besluiten duidelijk en begrijpelijk.

Betrokken

• De gemeente neemt na ontvangst van een handhavingsverzoek, een melding, een signaal of een klacht over een illegale situatie zo snel mogelijk persoonlijk contact op met de burger.

• De gemeente bespreekt met de burger het belang en het doel van zijn handhavingsverzoek, melding, signaal of klacht en wat hij verwacht van de gemeente.

• De gemeente legt de burger in een persoonlijk gesprek uit, wat de (on)mogelijkheden van de gemeente zijn.• De gemeente zoekt in samenspraak met de burger naar een snelle en informele oplossing van het probleem (zo nodig met behulp van buurtbemiddeling, mediationtechnieken).

Onpartijdig

• De gemeente ziet toe op naleving en handhaaft consequent.

• De gemeente onderzoekt na ontvangst van een handhavingsverzoek, een melding, een signaal of een klacht de situatie ter plekke

• De gemeente maakt bij haar optreden of besluit een transparante onpartijdige afweging van àlle belangen en maakt dat kenbaar.

• De gemeente handelt voortvarend en houdt zich aan de afgesproken termijnen

• De gemeente doet te allen tijde recht aan de strekking van de rechterlijke uitspraak.

Ik ben benieuwd of de gemeente Westland zich in deze spelregels herkent.

Jan Prins

Reageer: [email protected]